Prinsjesdag 2025: bouwen mag, onderhouden blijft lastig

Miljarden voor woningbouw

Het demissionaire kabinet presenteerde dit jaar een beleidsarme begroting, maar voor de woningbouw zijn er wél extra middelen vrijgemaakt. Tot en met 2029 komt er ruim 5 miljard euro beschikbaar om het woningtekort terug te dringen.

Een groot deel daarvan, zo’n 2,4 miljard euro, gaat naar de zogenoemde Realisatiestimulans. Gemeenten ontvangen hierbij 7.000 euro per gebouwde woning, goed voor de bouw van ongeveer 340.000 betaalbare woningen. De regeling moet helpen om overal in Nederland extra bouwplannen van de grond te krijgen, niet alleen in regio’s met de grootste krapte.

Nieuwe impulsen voor woningmarkt

Naast de stimulans wordt de bestaande woningbouwimpuls voortgezet en zelfs uitgebreid. Daarvoor is meer dan 500 miljoen euro gereserveerd. Verder zijn er gebiedsbudgetten, een grondfaciliteit en extra middelen voor de Brainportregio bij Eindhoven, waar de woningbouw direct samenhangt met het versterken van het ondernemingsklimaat in de chipsector.

Het kabinet maakt daarnaast 2,5 miljard euro vrij uit het Mobiliteitsfonds om nieuwe woonwijken bereikbaar te maken via wegen en openbaar vervoer. Daarmee is duidelijk dat woningbouw en infrastructuur onlosmakelijk met elkaar verbonden blijven.

Infrastructuur onder druk

Voor de infrastructuur trekt het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat in 2026 in totaal 16,2 miljard euro uit. Daarvan is 10,5 miljard bestemd voor wegen, spoor en vaarwegen, waarvan 5,6 miljard naar onderhoud gaat. Een fors bedrag, maar onvoldoende om alle noodzakelijke werkzaamheden uit te voeren. Rijkswaterstaat waarschuwt dat tot 2038 nog ruim 20 miljard euro extra nodig is.

Dat tekort leidt ertoe dat tientallen onderhoudsprojecten dreigen te sneuvelen. Ook grote infraprojecten blijven op de pauzeknop staan, vooral door stikstofproblemen. Voor slechts enkele trajecten is onderzoek of uitvoering voorzichtig herstart.

Veiligheid en duurzaamheid

Ondanks de krappe budgetten reserveert het ministerie wel geld voor veiligheid en duurzaamheid. Zo gaat 345 miljoen euro naar veiliger N-wegen en 275 miljoen naar schoner water, onder meer door natuurvriendelijke oevers en vispassages.

Ook de bescherming tegen overstromingen blijft hoog op de agenda. Het Deltaprogramma krijgt in 2026 bijna 2 miljard euro voor dijkversterkingen en waterbeheer. Toch blijft er een structureel tekort, omdat er meer dijken versterkt moeten worden dan eerder gepland.

Groene energie en biobased bouwen

Voor windenergie op zee wordt 1 miljard euro uit het Klimaatfonds vrijgemaakt, goed voor 2 gigawatt aan nieuwe windparken. Daarmee wil het kabinet de energietransitie versnellen, ondanks de stijgende kosten in deze sector.

Daarnaast krijgt biobased bouwen een impuls via het Groenfonds. Met ruim 7 miljoen euro aan leningen kunnen boeren gewassen als hennep en vlas verbouwen voor gebruik in de bouw. Zo wordt CO2 langdurig opgeslagen en ontstaat een nieuwe markt voor koolstofcertificaten.

Bron: fd.nl