Van heiligdom tot hotspot: hoe oude panden een tweede leven krijgen

Van oud pand naar nieuwe functie

Wat gebeurt er met gebouwen die hun oorspronkelijke doel verliezen? De vraag naar slimme herbestemming is actueler dan ooit. Kerken, zwembaden en zelfs gevangenissen krijgen een tweede leven als sportcentrum, broedplaats of werkplek. Deze reportage toont hoe panden door heel Nederland met creativiteit en lef opnieuw worden ingevuld. Voor vastgoedontwikkelaars en beleidsmakers ligt hier een uitgelezen kans om te leren van geslaagde herontwikkelingen – en te zien hoe maatschappelijke waarde en commerciële haalbaarheid hand in hand kunnen gaan.

Van Renault-showroom tot mediakantoor

Het FD Mediagroep-gebouw in Amsterdam begon zijn bestaan als showroom, werkplaats en kantoor voor Renault. Bij de oplevering in 1960 stond het bekend als een elegant gebouw van beton en glas, inclusief een hellingbaan waar auto’s moeiteloos omhoog reden.

Inmiddels heeft het pand niets meer met auto’s te maken. Renault vertrok in 2000, en het gebouw kreeg een nieuwe functie. De vraag rijst: wat zal het over vijftig jaar zijn? In de wereld van vastgoedontwikkeling is niets zo zeker als verandering.

Zwembad Tropicana als duurzame hotspot

Aan de Maas in Rotterdam liep je vroeger met een zwembroek onder je arm richting het subtropisch zwemparadijs Tropicana. Vandaag de dag dragen bezoekers zonnepanelen of zakken koffiedik. De ruimte huisvest nu tientallen start-ups, waaronder de circulaire zonnepaneelmaker Biosphere Solar en paddenstoelenkweker Rotterzwam.

Wat begon als een vrijetijdsproject van Center Parcs eindigde – na overnames, protesten en een openbare veiling – als BlueCity: een circulaire mini-economie in een voormalige zwemtempel. Een sterk staaltje vastgoedtransformatie.

Van misdienaar tot klimmer in Venlo

De Don Boscokerk in Venlo herbergt geen mis meer, maar klimmers. Sinds 2016 is het een boulderhal, met kleurrijke wanden tegen de oude bakstenen muren. De versieringen zijn verdwenen, maar het gewelf en balkon zijn gebleven.

Eigenaar Vincent de Boer zag het gebouw niet als een spirituele plek, maar als ideale klimhal: hoog, ruim en goed bereikbaar. Het project laat zien hoe religieus vastgoed duurzaam nieuw leven ingeblazen kan worden – zónder het karakter van het gebouw te verliezen.

In De Koepel werk je nu vrijwillig aan je project

De iconische Koepelgevangenis in Haarlem, gebouwd volgens het panopticum-concept van Jeremy Bentham, kende een radicale wending. In plaats van opsluiting en toezicht, draait het hier nu om inspiratie en ontmoeting.

Sinds de sluiting in 2016 herbergt De Koepel een hogeschool, bedrijven, horeca en zelfs een bioscoop. De oude cellen zijn te huur als werkruimte – met behoud van hun originele sfeer, maar zonder cipier. Waar ooit zelfdiscipline werd afgedwongen, heerst nu eigen initiatief.

Padellen tussen glas-in-loodramen in Arnhem

De Sint-Jozefkerk in Arnhem heeft zich ontpopt tot een sportieve trekpleister: Holy Padel. Ooit een skatepark, daarna bijna een supermarkt, en nu een 24/7 padelclub.

De kerk is geliefd bij spelers door het hoge plafond en de bijzondere ambiance. Waar ooit het altaar stond, worden nu ballen geslagen. Deze herbestemming toont dat ook sport een waardige invulling kan zijn voor monumentaal religieus erfgoed.

Tilburgse LocHal is nu werkplaats voor de geest

Waar vroeger locomotieven werden onderhouden, vind je nu de LocHal: een bibliotheek en ontmoetingsplek in Tilburg. De indrukwekkende hal uit de jaren ’30 werd niet gesloopt, maar herbestemd door de gemeente.

Met zijn industriële uitstraling en rijke geschiedenis is de LocHal meer dan alleen een gebouw: het is een cultureel ankerpunt geworden. Een plek waar het verleden letterlijk en figuurlijk het fundament vormt voor nieuwe ontwikkeling.

Van zwembad naar snookertempel

In Utrecht werd in de jaren ’80 een oud zwembad omgevormd tot snookercentrum Ozebi. Bezoekers spelen nu op beton boven de voormalige ‘zwembak’, en een trapje bij de bar herinnert nog aan de zwemlessen van vroeger.

De bestemming werd bepaald door een snookerhype en het doorzettingsvermogen van ondernemer Henk Moeskops. Zelfs decennia later komen er nog bezoekers met zwemspullen binnen, op zoek naar het verleden – en vinden ze iets heel nieuws.

Bron: fd.nl