Wat moet Apeldoorn met ‘De Rots’? De toekomst van het iconische Hertzberger-gebouw
13 januari 2025
Van architectonisch icoon naar verlaten puist
Het voormalige Centraal Beheer-gebouw in Apeldoorn, bekend als ‘De Rots’, staat al jaren leeg en verkeert in vervallen staat. Het iconische ontwerp van architect Herman Hertzberger uit 1972, een toonbeeld van structuralistische architectuur, was ooit een symbool van moderniteit en openheid. Maar inmiddels is het complex met hekken omringd, vol graffiti en gebroken glas. De gemeente Apeldoorn heeft het gebouw nu voor één euro overgenomen en staat voor de uitdaging: wat wordt de nieuwe bestemming?
Buurtbewoners hebben wisselende herinneringen aan het gebouw. Sommigen zien het als een rommelig aanzicht, anderen herinneren zich de periode waarin het onderdak bood aan daklozen. Het contrast met het omringende moderne park is schrijnend, en de vraag wat er met het gebouw moet gebeuren is inmiddels een hot topic in Apeldoorn.
Een nieuwe kans met regie vanuit de gemeente
De aankoop van ‘De Rots’ door de gemeente Apeldoorn markeert een keerpunt. Na jaren van mislukte plannen door ontwikkelaars heeft de gemeente besloten de regie in eigen hand te nemen. De focus ligt op herbestemming van het pand en het omliggende terrein, inclusief de sloop van enkele leegstaande bijgebouwen.
Voorlopige plannen omvatten woningen, kantoorruimte en maatschappelijke functies. Een van de meest besproken ideeën is de komst van een ‘Politie Experience’, een interactief museum dat bezoekers de kans geeft om het werk van agenten te ervaren. Dit concept sluit goed aan bij de architectuur van Hertzberger, met zijn vele verborgen ruimtes en niveaus.
De balans tussen behoud en sloop
Hoewel sloop van het gemeentelijk monument altijd een taboe is geweest, wil de gemeenteraad alle opties openhouden. Wethouder Peter Messerschmidt benadrukt dat sloop pas aan de orde is als andere mogelijkheden niet haalbaar blijken. Architect Hertzberger, inmiddels 92, ziet de herbestemming van zijn ontwerp als een ultieme test voor zijn structuralistische ideeën. Kan het gebouw een nieuw doel dienen en echt een ‘stad in een gebouw’ worden?
Inspiratie uit de buurt
Onder buurtbewoners leven uiteenlopende ideeën over de toekomst van ‘De Rots’. Sommigen pleiten voor een culturele bestemming, zoals een broedplaats voor kunstenaars, om Apeldoorn meer op de kaart te zetten. Anderen geven de voorkeur aan een praktische oplossing, zolang het gebouw maar wordt opgeknapt of opgeruimd.
Hertzberger zelf hoopt dat zijn ontwerp ruimte kan bieden aan de ‘Politie Experience’ en andere invullingen, zoals maatschappelijke functies. Zijn visie blijft helder: het gebouw moet een bruisend onderdeel van de stad worden, zoals hij het ooit bedoeld had.
Een stap richting herbestemming
Met de overname van het gebouw voor één euro en het recht op ontwikkeling voor Explorius Vastgoedontwikkeling, zet Apeldoorn een belangrijke stap richting herbestemming. Maar de weg naar een definitieve oplossing is nog lang. De komende maanden zullen uitwijzen of het iconische gebouw een tweede leven krijgt of dat sloop uiteindelijk onvermijdelijk is.
Bron: nrc.nl