Nederlandse bouwsector op weg naar biobased materialen

13 november 2023

Duurzame bouwmaterialen als speerpunt

Het demissionaire kabinet in Nederland heeft plannen aangekondigd om de bouwsector de komende zeven jaar op grote schaal te laten overschakelen naar duurzame bouwmaterialen, zoals vlas en olifantsgras. Met een investering van 200 miljoen euro vanuit het Klimaatfonds wil de overheid het gebruik van biobased bouwmaterialen stimuleren en daarmee bijdragen aan duurzaamheidsdoelen.

Biobased bouwmaterialen en duurzaamheidsdoelenBiobased bouwmateriaal moet meer natuurinclusief worden geproduceerd

Het kabinet ziet biobased bouwmaterialen, zoals hennep, olifantsgras en vlas, als cruciaal om duurzaamheidsdoelen te behalen. Deze gewassen, afkomstig van akkers, stoten geen CO2 uit tijdens de productie en slaan juist CO2 op tijdens hun groei. Door bijvoorbeeld woningen met olifantsgras te isoleren, kan de bouwsector bijdragen aan een verbeterde CO2-prestatie.

Uitdagingen voor boeren en bouwers

Voor boeren kan de teelt van biobased gewassen een alternatief zijn, vooral voor degenen die overwegen de intensieve veehouderij te verlaten. Echter, een vaste afzetmarkt ontbreekt nog, waardoor investeringen voor boeren riskant zijn. Daarnaast aarzelen bouwbedrijven om volledig over te schakelen naar vezelgewassen vanwege onzekerheid over het aanbod. De kabinetplannen beogen deze impasse te doorbreken.

Kabinetsplan en uitvoering

Het kabinet heeft een plan gepresenteerd om de bouwsector in enkele jaren grotendeels met biobased materialen te laten werken. Momenteel is slechts 3 procent van de bouwmaterialen biobased, en het doel is om dit percentage tegen 2029 te verhogen naar 30 procent. Nederland, met zijn historische focus op minerale bouwmaterialen, wil deze verandering bewerkstelligen door zowel de vraag als het aanbod van vezelgewassen te stimuleren.

Uitvoeringsstappen en financiering

Het kabinet zal gedurende twee jaar 25 miljoen euro investeren om ketens tussen boeren en bouwers te creëren. De overheid zal fungeren als de ‘launching customer’, waarbij grote aanbestedingen biobased bouwmaterialen zullen prioriteren. Financiële steun gaat ook naar fabrieken die vezelgewassen verwerken tot bouwmateriaal. Vertrouwen in vezelgewassen moet groeien, waarbij certificering de kwaliteit van biobased bouwmaterialen waarborgt.

Toekomstige versterking en verandering van mentaliteit

Als de biobased bouwmaterialenmarkt in 2025 is gevestigd, wil het kabinet met nog eens 175 miljoen euro verdere versterking bieden. Het doel is om vezelgewassen de standaard te maken en te zorgen dat ze qua prijs concurrerend zijn met traditionele bouwmaterialen. Hoewel boeren positief reageren op het plan, wordt erkend dat een grootschalige omslag pas mogelijk is bij voldoende productie van biobased materialen. Branchevereniging Bouwend Nederland ondersteunt het plan maar benadrukt de noodzaak van hoogwaardige kwaliteit en veiligheid van biobased bouwmaterialen voor succes op lange termijn.

Bron: nrc.nl