Juist de baas doet vaak alsof hij hard werkt
5 februari 2025
Niet alleen werknemers, maar vooral managers faken het druk zijn
We kennen het allemaal: je werk is af, maar je wacht met het versturen van je laatste mail tot ver na werktijd. Gewoon, om de schijn op te houden dat je nog druk bent. Dit soort gedrag heeft zelfs een naam: ‘fauxductivity’ – doen alsof je productief bent. Hoewel veel managers denken dat hun medewerkers zich hieraan schuldig maken, wijst onderzoek juist uit dat leidinggevenden zelf vaak de grootste ‘fakers’ zijn.
Fauxductivity onder de loep
Uit de Global Human Workplace Index Survey (2024), uitgevoerd door hr-dienstverlener Workhuman, blijkt dat bijna de helft van de managers (48%) vermoedt dat hun teamleden regelmatig doen alsof ze druk zijn. Maar wat blijkt? Slechts 32% van de werknemers geeft toe dat ze weleens schijnproductief zijn. Managers en directieleden daarentegen scoren beduidend hoger: respectievelijk 37% en 38% zegt soms drukte te veinzen. En zoals de waard is, vertrouwt hij zijn gasten: de managers die zelf faken, vermoeden vaker dat hun teamleden hetzelfde doen.
Stress als motor achter schijnproductiviteit
Waarom doen mensen alsof ze druk zijn? Een veelgehoorde reden is stress. Managers geven aan dat ze fauxductief gedrag inzetten om ruimte in hun agenda te creëren of om hun leidinggevenden tevreden te stellen. De werkdruk en focus op aanwezigheid blijven hoog, waardoor medewerkers en leidinggevenden zich genoodzaakt voelen de schijn op te houden. Dit leidt tot een cultuur waarin rust nemen wordt ontmoedigd. Werknemers vinden het moeilijk om aan te geven dat ze even pauze nodig hebben en verzinnen manieren om onder de radar wat ademruimte te krijgen.
Het belang van sturen op resultaten
Psycholoog en stress-expert Thijs Launspach benadrukt dat werkgevers verkeerd bezig zijn als ze vooral controleren op aanwezigheid. “Als je medewerkers beoordeelt op hoeveel uren ze achter hun bureau zitten, stuur je aan op schijnproductiviteit,” zegt hij. “Beoordeel hen op de resultaten die ze boeken, niet op de tijd die ze achter hun laptop doorbrengen.”
Volgens Launspach speelt ook motivatie een grote rol. Mensen die hun werk zinvol vinden, hebben minder kans om zich schijnproductief te gedragen. “Zinvol werk draagt bij aan geluk,” legt hij uit. Voor wie vastloopt in schijnproductiviteit heeft hij een nuchtere tip: “Kijk rond naar een andere baan. Er zijn genoeg vacatures, bijvoorbeeld in sectoren waar nuttig werk wordt verricht. In de zorg hoor je nooit over fauxductivity.”
Een cultuur van schijnproductiviteit doorbreken
De onderzoekers van Workhuman stellen dat schijnproductiviteit vaak van bovenaf wordt gestuurd. Als directieleden altijd druk lijken, voelen managers zich gedwongen dit voorbeeld te volgen. Vervolgens nemen werknemers deze gewoonte over. Zo ontstaat een vicieuze cirkel waarin productiviteit plaatsmaakt voor het creëren van een façade van activiteit. Bedrijven die serieus werk willen maken van betere prestaties, moeten volgens de onderzoekers daarom eerst de bedrijfscultuur aanpakken.
Voor vastgoedprofessionals kan deze problematiek relevant zijn. Ook in projectgestuurde omgevingen met strakke deadlines ligt de nadruk soms te veel op uren maken, terwijl sturen op resultaten vaak effectiever is. Door bewust te zijn van dit fenomeen kunnen organisaties een gezondere werkcultuur bevorderen en de productiviteit écht verhogen.
Bron: fd.nl