Rechtstreeks naar de Raad van State? Zo krijg je vaart in woningbouw

Snellere procedures bij bouwprojecten

Woningbouw kan fors worden versneld door bezwaarprocedures anders in te richten. De adviesgroep Stoer stelt voor om in woningbouwzaken de gang naar de rechtbank over te slaan en direct beroep in te stellen bij de Raad van State. Dat zou de proceduretijd kunnen halveren: van gemiddeld twee jaar naar slechts een half jaar.

Het voorstel komt uit het eindrapport van Stoer, een onafhankelijke adviesgroep die op initiatief van demissionair minister Mona Keijzer is opgericht. Minder regels en snellere processen moeten volgens de groep leiden tot meer én betaalbare woningen.

Waarom deze verandering nodig is

Om het doel van een miljoen extra woningen in 2030 te halen, moeten er elk jaar 100.000 nieuwe huizen bijkomen. Dat aantal wordt structureel niet gehaald, mede door langdurige bezwaarprocedures van omwonenden of belanghebbenden.

Volgens Stoer-voorzitter Friso de Zeeuw kan de rechtbank worden overgeslagen omdat de Raad van State inmiddels voldoende capaciteit en expertise heeft. Bovendien geeft de hoogste bestuursrechter sinds vorig jaar al voorrang aan woningbouwzaken. Die lijn wil men blijven doortrekken.

Een ander prijskaartje bij bezwaar

Naast het schrappen van de tussenstap via de rechtbank stelt Stoer voor om de griffierechten te verhogen. Hogere kosten kunnen ervoor zorgen dat alleen serieus overwogen bezwaren worden ingediend. De adviesgroep stelt daarbij uitdrukkelijk dat toegang tot de rechter een grondrecht blijft, maar wil wel onnodig traineren van projecten tegengaan.

AI als hulpmiddel in bezwaarzaken

Een andere opvallende aanbeveling is het inzetten van kunstmatige intelligentie. Denk aan het herkennen van veelvoorkomende standaardbezwaren, zoals verlies van uitzicht. AI kan dit soort procedures sneller en efficiënter afhandelen, zodat projecten minder lang stilliggen.

Natuur en parkeerdruk als knelpunten

De Zeeuw wijst daarnaast op de vertraging die ontstaat door bezwaren rondom beschermde diersoorten, zoals vleermuizen. Volgens hem is het slimmer om direct in te zetten op maximale compensatie, bijvoorbeeld via een landelijk soortenmanagementplan. Dat voorkomt langdurige discussies per project.

Ook het gebrek aan parkeerplaatsen – vooral bij bouwprojecten waarbij bestaande gebouwen worden verhoogd (optoppen) – is een terugkerend probleem. Goede communicatie door gemeenten is hierbij cruciaal. Zonder heldere uitleg verliezen zij het draagvlak, aldus De Zeeuw.

Bron: fd.nl